Nếu bạn không có ảnh hưởng, bạn sẽ không bao giờ lãnh đạo được người khác. “Nếu bạn nghĩ bạn đang dẫn đường, nhưng không có ai theo sau bạn thì thực ra bạn chỉ đang đi dạo bộ mà thôi.

Tam giác sức mạnh của một nhà lãnh đạo là sự giao tiếp, sự thừa nhận và tầm ảnh hưởng. Lãnh đạo bắt đầu bằng việc giao tiếp hiệu quả, nó sẽ dẫn tới sự thừa nhận và sự thừa nhận đến lượt nó mang lại tầm ảnh hưởng.

Chúng ta có thể tăng tầm ảnh hưởng và năng lực lãnh đạo nếu hiểu các cấp độ lãnh đạo.

Cấp độ 1, Lãnh đạo dựa trên Vị trí

Đây là cấp độ ban đầu cơ bản của nhà lãnh đạo. Tầm ảnh hưởng duy nhất có được xuất phát từ vị trí,  Ở cấp độ này người lãnh đạo bắt đầu thực hiện quyền trong phạm vi của mình, định chuẩn công việc, truyền miệng kinh nghiệm và xây dựng sơ đồ tổ chức.

Lãnh đạo ở cấp độ này gắn với từ thẩm quyền. Tuy vậy lãnh đạo thì cần nhiều hơn là thẩm quyền, hơn cả việc người đó có chuyên môn và tuân thủ hệ thống. Người lãnh đạo thực sự là người mà người khác vui vẻ và tin tưởng đi theo.

Cần phân biệt rõ giữa Sếp và Lãnh đạo

Sếp dồn nhân viên làm việc, nhà lãnh đạo kèm cặp họ

Sếp phụ thuộc vào thẩm quyền, nhà lãnh đạo dựa vào thiện chí

Sếp truyền nỗi sợ hãi, nhà lãnh đạo truyền lòng nhiệt tình

Sếp nói “tôi”, nhà lãnh đạo nói “chúng ta”

Đặc điểm của một “Nhà lãnh đạo dựa trên vị trí”

• Sự an toàn dựa trên danh hiệu, không dựa trên tài năng
• Vị trí thường đạt được bởi sự bổ nhiệm
• Mọi người sẽ không đi theo nhà lãnh đạo dựa trên vị trí khi anh ta vượt ra ngoài thẩm quyền.
• Gặp nhiều khó khăn khi làm việc với tình nguyện viên, nhân viên văn phòng và người trẻ tuổi, vì không có đòn bẩy

Tuy nhiên bạn cần xuất sắc ở cấp độ này trước khi muốn tiến lên nấc thang cao hơn,

• Hiểu cặn kẽ công việc
• Biết được lịch sử của tổ chức
• Liên hệ lịch sử của tổ chức với nhân viên của tổ chức đó
• Gánh trách nhiệm
• Hoàn thành công việc với sự hoàn hảo nhất quán
• Làm nhiều hơn mong đợi
• Đưa ra các ý kiến sáng tạo để thay đổi và cải tiến

Cấp độ 2, Sự cho phép – mọi người đi theo nhà lãnh đạo vì họ muốn thế

“People don’t care what you know, until they know what you care”, mọi người sẽ không quan tâm bạn biết đến đâu cho tới khi họ biết bạn quan tâm đến người khác ra sao. Lãnh đạo bắt đầu từ trái tim, chứ không bắt đầu từ cái đầu. Nó phát triển bằng mối quan hệ có ý nghĩa, chứ không phải bằng các quy định.

Một người ở cấp độ “cho phép” sẽ lãnh đạo bằng mối quan hệ qua lại. Ở cấp độ này, người lãnh đạo bỏ thời gian, công sức, đồng thời tập trung vào nhu cầu và mong muốn của nhân viên.

Những người không có khả năng xây dựng mối quan hệ chặt chẽ, lâu dài sẽ không có khả năng duy trì sự lãnh đạo dài lâu và hiệu quả. Bạn có thể yêu quý mọi người mà không lãnh đạo họ. Nhưng bạn không thể lãnh đạo họ mà không yêu quý họ.

Ở cấp độ này, bạn cần làm chủ các đặc điểm sau trước khi bạn có thể tiến đến cấp độ tiếp theo

• Dành tình yêu chân thật cho mọi người
• Làm cho những người làm việc cho bạn thành công hơn
• Hiểu thấu người khác thông qua ánh mắt và những điều không nói lên lời.
• Yêu quý mọi người hơn quy chế quy trình
• Chỉ hành động vì lợi ích của cả hai bên
• Đưa mọi người cùng đi trong chuyến hành trình của bạn
• Cư xử khéo léo với những người khó tính

Cấp độ 3, Hiệu suất

Ở cấp độ này, những điều tốt đẹp bắt đầu, lợi nhuận tăng lên, tinh thần dâng cao, số người bỏ việc thấp, mục tiêu đang được thực hiện. Đi kèm tăng trưởng là động lực lớn. Lãnh đạo tạo ảnh hưởng tới người khác và mang lại niềm vui. Mọi người đều hướng đến kết quả, trên thực tế kết quả là động lực chính.

Ở cấp độ này mọi người tập hợp lại để hoàn thành một mục đích, hướng tới kết quả.

Ở cấp độ 3 này, bạn cần làm chủ các đặc điểm sau trước khi bạn có thể tiến đến cấp độ tiếp theo.

• Nhận và gánh trách nhiệm để phát triển
• Phát triển và theo đuổi tuyên ngôn mục đích
• Biến bảng mô tả công việc và nỗ lực thành phần không thể tách rời của tuyên ngôn mục đích.
• Xây dựng trách nhiệm đối với kết quả, bắt đầu từ với chính bạn
• Hiểu và thực hiện các công việc mang lại sự đền đáp cao
• Truyền đạt chiến lược và tầm nhìn của tổ chức
• Trở thành một nhân tố thay đổi và biết thời điểm
• Ra những quyết định khó khăn giúp có thể tạo nên sự khác biệt

Cấp độ 4, Phát triển con người – mọi người đi theo vì những gì bạn làm cho họ

Nhà lãnh đạo vĩ đại không nhờ quyền lực của chính mình, mà là nhờ truyền sức mạnh cho người khác. Thành công thực sự khi có người kế thừa.

Lòng trung thành với nhà lãnh đạo đạt tới đỉnh cao nhất khi nhân viên đã trưởng thành nhờ sự cố vấn của lãnh đạo.

Ở cấp độ 2 nhân viên yêu quý nhà lãnh đạo

Ở cấp độ 3 nhân viên ngưỡng mộ nhà lãnh đạo

Ở cấp độ 4 nhân viên trung thành với nhà lãnh đạo, nhà lãnh đạo giành được trái tim người khác bằng cách bạn giúp họ trưởng thành.

Ở cấp độ 4, bạn cần phát triển con người

• Hiểu rõ con người là tài sản quý giá nhất
• Đặt ưu tiên vào việc phát triển con người
• Trở thành hình mẫu để người khác noi theo
• Tập trung phát triển 20% số nhân viên hàng đầu
• Đem đến cho những lãnh đạo chủ chốt các cơ hội phát triển
• Có giá trị cốt lõi

Cấp độ 5, Cái tôi cá nhân, mọi người đi theo vì bạn và những gì bạn đại diện

Cấp độ 5 là cấp độ đỉnh cao, đại diện như Hồ Chí Minh, Ghandi, Abraham Lincoln, Mẹ Teresa,

• Những người đi theo họ trung thành và sẵn sàng hi sinh
• Nhiều năm làm người lãnh đạo cố vấn và định hướng
• Trở thành một chuyên gia có uy tín/ nhà cố vấn và được người khác tìm kiếm
• Niềm vui lớn nhất của họ đến từ việc nhìn thấy người khác trưởng thành và phát triển
• Con người họ lớn vượt hơn tổ chức

Vậy làm thế nào leo lên các nấc thang lãnh đạo?

Dưới đây là một số lưu ý trong quá trình phát triển năng lực lãnh đạo

• Bạn càng lên cấp độ cao, bạn càng cần nhiều thời gian để vượt qua cấp độ đó
• Khi càng lên cấp độ lãnh đạo cao hơn, cần cam kết nhiều hơn, từ phía lãnh đạo và người đi theo lãnh đạo
• Bạn càng lên cấp độ cao hơn, bạn càng dễ lãnh đạo
• Từ cấp độ 2, trọng tâm chuyển từ thích bạn sang thích những gì bạn làm vì lợi ích chung (thích những gì bạn làm cho cá nhân họ)
• Càng lên cấp độ cao, sự tăng trưởng càng lớn, vì người khác sẽ cho phép và hỗ trợ bạn.
• Bạn không bao giờ được bỏ quên các cấp độ nền tảng: Vì nếu bỏ qua cấp độ mối quan hệ sang cấp độ hiệu suất/kết quả, những người đi theo sẽ bị cảm giác bị lợi dụng.
• Để sự lãnh đạo của bạn tiếp tục có hiệu quả, tất yếu bạn giữ được người có tầm ảnh hưởng trong nhóm của bạn, khi bạn tiến lên các cấp độ lãnh đạo cao hơn.
• Bạn phải biết hiện tại bạn đang ở cấp độ lãnh đạo nào. Không phải ai cũng trở thành lãnh đạo vĩ đại, nhưng hoàn toàn có thể trở thành nhà lãnh đạo tốt hơn, và điều này không xảy ra một sớm một chiều, cần sự trau dồi và trải nghiệm.

Theo John C Maxwell